De mogelijkheden van AI binnen het risicomanagementproces

De praktijk: AI binnen én buiten GRC

Binnen veel organisaties wordt AI al toegepast – vooral op het gebied van klantcontact of procesautomatisering. De inzet van AI binnen Governance, Risk & Compliance (GRC) blijft nu nog achter. Juist daar liggen kansen. Zo kan machine learning worden gebruikt voor het modelleren van kredietrisico’s. Door slimmer te selecteren op variabelen en parameters te optimaliseren, worden voorspellingen nauwkeuriger. Beslisbomen helpen risico’s zoals wanbetaling, helder en reproduceerbaar te voorspellen, op basis van duidelijke regels.

Mogelijkheden van AI binnen het risicomanagementproces

AI biedt toegevoegde waarde in verschillende onderdelen van het risicomanagementproces:

• Formuleren van strategie en strategische doelstellingen: Het bepalen van strategische doelstellingen blijft in de kern een menselijke afweging. AI kan hierbij waardevolle inzichten bieden op basis van data-analyse, maar fungeert vooral als ondersteuning bij het vormen van richting en ambitie.
• Inventariseren van risico’s: AI maakt gebruik van Natural Language Processing (NLP) om procesdocumentatie te scannen op inconsistenties en risico’s. Daarnaast herkent het patronen in operationele data die kunnen wijzen op kwetsbaarheden in processen.
• Beoordelen van risico’s: Door historische data en trends te analyseren, helpt AI bij het inschatten van waarschijnlijkheid en impact. Risico’s kunnen automatisch worden gescoord en geprioriteerd op basis van data-gedreven modellen.
• Kiezen van risicostrategie: Met behulp van predictive analytics voorspelt AI de effectiviteit van verschillende risicostrategieën (zoals vermijden of beperken). Het kan bovendien simulaties uitvoeren om te evalueren welke beheersmaatregelen het meest geschikt zijn.
• Beheersen van risico’s: AI identificeert ontbrekende of ineffectieve key controls en controleert automatisch op naleving van vastgestelde control-conventies, zoals juiste formulering, frequentie en toewijzing.
• Communiceren en monitoren van risico’s: AI automatiseert het verzamelen, analyseren en rapporteren van risicodata. Dit leidt tot snellere, consistente en goed onderbouwde risicorapportages richting management en toezichthouders.

Aandachtspunten bij implementatie

De inzet van AI biedt kansen, maar vraagt ook om een doordachte aanpak. Vooral op het gebied van transparantie, datakwaliteit en ethiek moeten belangrijke keuzes worden gemaakt. Onderstaande stappen helpen om AI verantwoord en effectief te implementeren:

1. Ontwikkel een organisatiebreed AI-beleid: Denk vooraf goed na over de risico’s van AI-gebruik, met name binnen de GRC-context. Formuleer duidelijke uitgangspunten over datakwaliteit, transparantie, ethiek en toezicht. Richtlijnen van toezichthouders zoals DNB bieden hierbij houvast.
2. Introduceer een AI-assistent: Een virtuele assistent kan de eerste lijn ondersteunen in verschillende fases van het risicomanagementproces. Denk aan het opstellen van risico’s of controls, het monitoren van deadlines of het aanpassen van teksten naar de juiste conventies binnen het GRC-framework.
3. Start met een pilotproject: Test AI-oplossingen in een gecontroleerde omgeving voordat ze breed worden uitgerold. Zo kunnen kinderziektes worden opgespoord en processen worden bijgestuurd.
4. Benoem een AI-verantwoordelijke binnen het GRC-team: Zorg dat er één aanspreekpunt is voor de coördinatie, implementatie en borging van AI binnen risicomanagement.
5. Reguleer het gebruik van AI: Beperk het gebruik van AI-toepassingen tot een geselecteerde groep gebruikers en biedt hen passende training of begeleiding.

Conclusie

De inzet van AI binnen risicomanagement biedt volop kansen om processen slimmer, sneller en effectiever in te richten. Niet als vervanging van menselijk oordeel, maar als ondersteuning in een steeds complexer speelveld. Door technologie op een zorgvuldige manier te implementeren, kan risicomanagement beter aansluiten op de praktijk van vandaag én morgen.

Meer weten over de mogelijkheden van AI binnen risicomanagement of sparren over een aanpak op maat? Neem gerust contact op met Bob van Essen via bob.vanessen@trifinance.nl.