Artikel

De transformatie van de financefunctie: Hoe finance waarde creëert voorbij de cijfers

27 februari 2025

Continue transformatie is de nieuwe norm, ook voor de financefunctie. De financeafdeling is allang niet meer enkel de financiële beheerder die verantwoordelijk is voor rapportering, boekhouding, budgettering, kostenbeheer, cashflowmanagement, audits of compliance. Vandaag creëert het financedepartement zelf strategische waarde door als volwaardige businesspartner mee de koers van de organisatie te bepalen.

Dit stelt organisaties in staat om voorsprong te behouden in tijden van onzekerheid, inflatie en constante verandering. De rol van de CFO (Chief Financial Officer) evolueert dan ook naar die van CVO (Chief Value Officer), waarbij waardecreatie verder gaat dan enkel financiële indicatoren.

De transformatie van de finance functie in het kort:
  • Groeiende rol van finance: Finance is een strategische drijvende kracht geworden, cruciaal voor besluitvorming, het afstemmen van financiële prioriteiten op bedrijfsdoelstellingen en het stimuleren van innovatie en transformatie.
  • Kernpijlers van een getransformeerde finance functie: Operationele excellentie, strategische invloed en waardecreatie zijn de sleutels tot een succesvolle finance functie.
  • Belangrijkste drijfveren: Digitale disruptie, toenemende regelgeving, de focus op ESG en de snelle evolutie van financiële technologie versnellen de transformatie van finance.
  • Nieuwe vaardigheden en competenties in finance: Naast sterke digitale, strategische en soft skills moeten finance professionals ook vaardigheden ontwikkelen in het meten van niet-financiële performance.
  • De verschuiving van CFO naar CVO: De ultieme finance transformatie is de evolutie van Chief Financial Officer naar Chief Value Officer, die optreedt als strategische partner van de CEO en de raad van bestuur, met een focus op waardecreatie voorbij financiële parameters.

De groeiende strategische rol van finance

De rol van finance reikt vandaag veel verder dan de traditionele taken. Boekhouding, rapportering en compliance blijven belangrijke verantwoordelijkheden, maar de rol van de financiële functie in een organisatie is drastisch uitgebreid in zowel reikwijdte als strategisch belang. Van een reactieve controleur is de finance-afdeling geëvolueerd naar een proactieve facilitator. De missie van finance is nu het ondersteunen van strategische besluitvorming binnen de hele organisatie, het afstemmen van financiële prioriteiten op bedrijfsdoelen en het stimuleren van innovatie en transformatie. Wat betekent dit nu precies?

Strategische beslissingen ondersteunen met data-inzichten

Financeprofessionals spelen een sleutelrol in het leveren van real-time analyses en inzichten, waardoor organisaties gefundeerde beslissingen kunnen nemen en zich beter kunnen aanpassen aan veranderende marktomstandigheden. Geavanceerde en voorspellende data-analyse helpt bij het detecteren van trends en het identificeren van groeikansen of risico’s. Hierdoor wordt finance een essentiële speler in het bepalen van de bedrijfsstrategie.

    "De juiste inzichten bieden en conclusies trekken die daadwerkelijk de bedrijfsprestaties verbeteren, is een kerntaak van finance," zegt Vicky Posthumus, Expert Practice Lead Finance Transformation. "Een andere kerntaak is ervoor zorgen dat de mensen, processen en systemen binnen de organisatie continu geoptimaliseerd worden. Kunnen bepaalde taken worden geëlimineerd? Wat kan worden geautomatiseerd? En wat is daarvoor nodig? Deze vragen zijn essentieel binnen het takenpakket van de financiële functie."

    Financiële prioriteiten afstemmen op bedrijfsdoelen

    Om echt invulling te geven aan zijn groeiende rol, moet finance de kloof dichten tussen financiële doelstellingen en bredere bedrijfsdoelstellingen. Kostenbesparingen mogen dan ook niet ten koste gaan van toekomstige groei. Het finance team moet een brede kijk hebben op waardecreatie binnen de organisatie.

    Dit vereist inzicht in de belangrijkste drijfveren van waardecreatie en het afstemmen van financiële prioriteiten op de missie van de organisatie. In bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel dragen, speelt de financiële functie bijvoorbeeld een sleutelrol bij het prioriteren van investeringen in hernieuwbare energieprojecten en het beoordelen van hun rendement (ROI) aan de hand van zowel financiële als ecologische indicatoren.

    Innovatie en transformatie stimuleren

    Automatiseringstools helpen bij het stroomlijnen van repetitieve taken zoals de verwerking van inkomende facturen, waardoor finance professionals meer tijd krijgen om zich op strategische initiatieven te focussen. Daarnaast maakt de implementatie van voorspellende analysetools het mogelijk om trends nauwkeuriger te voorspellen en risico’s te identificeren voordat ze zich voordoen.

    Dankzij hun ervaring met nieuwe technologieën en procesoptimalisatie om meer waarde voor de organisatie te creëren, speelt de finance functie een steeds centralere rol in bredere bedrijfs­transformaties. Finance neemt zo de rol van transformation manager op zich, waardoor veranderingen buiten de finance afdeling mogelijk worden gemaakt, of zelfs geïnitieerd en geleid.

    “Door artificiële intelligentie (AI) te integreren in hun voorspellingsmodellen, kunnen finance-teams veranderingen in klantvraag anticiperen en sneller en wendbaarder beslissingen nemen. Deze transformatie herdefinieert het finance operating model en positioneert finance als een motor voor innovatie en concurrentievoordeel binnen de hele organisatie”, legt Johan Reunis, Expert Practice Lead ERP Business Integration, uit.

    Je kunt een transformatietraject niet voltooien in de veronderstelling dat er daarna niets meer hoeft te veranderen. Voortdurende, stapsgewijze transformatie is beter dan een eenmalige ‘Big Bang’-verandering.

    Vicky Posthumus, Expert Practice Lead Finance Transformation

    De drie pijlers van een getransformeerde finance functie

    Om succesvol te zijn in haar nieuwe rol, moet de finance afdeling zichzelf heruitvinden en nieuwe financiële vaardigheden onder de knie krijgen. Een volledig getransformeerde finance functie is gebouwd op drie kernpijlers:

    Operationele uitmuntendheid: procesoptimalisatie en efficiëntie 

    Operationele excellentie door procesoptimalisatie is een essentieel aspect van de transformatie van de finance functie. Dit omvat het stroomlijnen van workflows, het elimineren van inefficiënties en het ontwikkelen van meer consistente en productieve werkwijzen binnen finance teams.

    Door deze focus op continue verbeteringen kan de finance afdeling output van hogere kwaliteit leveren, sneller inspelen op de behoeften van de organisatie en meer investeren in strategische en waardetoevoegende activiteiten.

    Strategische invloed: business partnering en adviserende rollen

    Om de stap te zetten van een puur administratieve en compliance rol naar een strategische adviesfunctie, moeten finance professionals investeren in sterke relaties met stakeholders binnen en buiten de organisatie.
    Door samen te werken met andere afdelingen, de raad van bestuur, aandeelhouders en externe partijen, kunnen zij besluitvorming sturen met datagedreven inzichten. Zo spelen ze een cruciale rol in het identificeren van nieuwe kansen, het beperken van risico’s en het proactief bedenken van oplossingen om uitdagingen aan te pakken. 

    Waardecreatie: afstemming op de organisatiedoelstellingen 

    Het uiteindelijke doel van de getransformeerde finance functie is om waarde te genereren die verder gaat dan financiële maatstaven. Om dit te kunnen doen, moet ze zich richten op diverse waardedrijvers: van operationele (bijv. operationele efficiëntie, product- en dienstenaanbod en innovatie, schaalvoordelen) over menselijk kapitaal en strategische tot niet-financiële waardedrijvers zoals duurzaamheid en bedrijfscultuur.

    De pijlers van finance transformatie
    De pijlers van finance transformatie

    Transformatie is geen eenmalige gebeurtenis, benadrukt Vicky Posthumus, Expert Practice Lead Finance Transformation.

    “Organisaties in het algemeen en financiële afdelingen in het bijzonder moeten een modus van continue transformatie omarmen. Je kunt een transformatietraject niet afronden in de veronderstelling dat je daarna niets meer hoeft te veranderen. Continue, stapsgewijze transformatie is beter dan een eenmalige 'Big Bang' verandering. Elk teamlid heeft de verantwoordelijkheid om elke dag mogelijke verbeteringen te signaleren. Dit is de manier om je finance functie toekomstbestendig te maken.”

    Finance transformatie gaat niet alleen over het invoeren van nieuwe processen en tools; het draait om het heruitvinden van hoe de functie waarde levert.

    Alexander Declerck, BCB Leader Transition & Support

    Het realiseren van een dergelijke finance transformation vraagt om aanzienlijke investeringen. Niet alleen financieel, maar ook op het vlak van change management: het upskillen van finance medewerkers en het gemotiveerd houden van teams.

    Stilstaan is geen optie meer, om verschillende redenen:

    Digitale disruptie en de toegenomen vraag naar realtime inzichten en geavanceerde analyses

    Real-time inzichten en gedetailleerde & geavanceerde analyses zijn een vereiste voor succes in de snelle wereld van vandaag. Financiële processen en financiële rapportering moeten naadloos verlopen om dit mogelijk te maken.

    Daarom moeten financiële afdelingen nieuwe technologieën omarmen. Denk aan hoe een snelle en nauwkeurige verwerking en analyse van grote hoeveelheden gegevens realtime rapportage en scenarioanalyse mogelijk maakt, of de toepassing van voorspellende analyses.

    Dit is waar technologieën zoals advanced analytics en AI in finance een cruciale rol spelen.

    Toenemende regelgeving en compliance-eisen

    Waar de financefunctie traditioneel verantwoordelijk was voor compliance, neemt het belang hiervan steeds verder toe. Door de stijgende regeldruk kunnen finance afdelingen profiteren van robuuste compliance frameworks, ondersteund door technologie. Dit helpt hen om te voldoen aan complexe wet- en regelgeving, risico’s van non-compliance te minimaliseren en steeds een stap voor te blijven op de snel evoluerende regelgeving.

    Groeiende focus op duurzaamheid en ESG-integratie

    Duurzaamheid en ESG zijn een concreet voorbeeld van hoe de finance afdeling een voortrekkersrol kan spelen in zowel compliance met nieuwe wetgeving als het realiseren van duurzaamheidsdoelstellingen binnen de hele organisatie. Met hun expertise in het verzamelen, consolideren en rapporteren van cijfers, is finance de aangewezen afdeling om te zorgen voor naleving van wetgeving zoals de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive).

    Tegelijkertijd heeft de financiële afdeling, als een echte business partner, de autoriteit om verder te gaan dan ESG-compliance en duurzaamheid neer te zetten als een strategische waardecreator.

    Opkomst van nieuwe (fin)tech

    De snelle evolutie van technologie binnen de financiële sector is een belangrijke drijvende kracht en facilitator van finance transformatie. Het heeft de deur geopend naar snellere en nauwkeurigere transactieverwerking, verbeterde databeveiliging en transparantie, en biedt niet te verwaarlozen mogelijkheden voor betere samenwerking en integratie tussen afdelingen.

    Bij de uitrol van een Target Operating Model mag je het menselijke aspect niet onderschatten en moet je de impact van de transformatie op zowel de skillset van individuen als het hele team goed in de gaten houden.

    Alexander Declerck, BCB Leader Transition & Support

    Vaardigheden en competenties voor het finance team van de toekomst

    Naarmate financiële professionals verder gaan dan hun administratieve rol en zich ontwikkelen tot co-value drivers, moeten ze ook hun financiële vaardigheden uitbreiden en een bredere skillset ontwikkelen, waarin digitale, soft en strategische skills worden gecombineerd met vaardigheden op het vlak van het meten van niet-financiële performance.

    Digitale skills

    Een continu aanpassingsvermogen en levenslang leren zijn tegenwoordig onmisbaar voor elke professional. Voor finance teams betekent dit dat up-to-date blijven op het gebied van data-analyse, AI en digitale tools.

    Soft skills

    Finance specialisten moeten niet alleen de juiste cijfers kunnen leveren, maar ook hun ideeën op een heldere en overtuigende manier overbrengen aan niet-finance collega’s. Daarom zijn cross-functionele samenwerking, stakeholdermanagement, communicatie en leiderschap cruciale vaardigheden.

    Strategische skills

    Om maximaal waarde te kunnen toevoegen, is het essentieel om de business door en door te kennen en markttrends op te volgen om nieuwe kansen en innovaties te identificeren. Zakelijk inzicht is hierbij de sleutel.

    Vaardigheden in het meten van niet-financiële performance

    Finance-teams moeten hun skillset verder uitbreiden dan de traditionele financiële expertise en competenties ontwikkelen voor het meten van niet-financiële prestaties. Dit is vooral zichtbaar in ESG-rapportering, waar de behoefte bestaat om zaken zoals CO₂-uitstoot en energieverbruik in kaart te brengen, te meten en te verbeteren. Maar ook het evalueren van bedrijfsresultaten voorbij financiële maatstaven vraagt om nieuwe vaardigheden op het vlak van kwalitatieve analyse en een holistische benadering van performance.

    Vaardigheden voor een getransformeerde financiële functie
    Vaardigheden voor een getransformeerde financiële functie

    Door hun skillset uit te breiden voorbij enkel het begrijpen van balansen, cashflowoverzichten en winst- en verliesrekeningen, kunnen financiële teams een cruciale rol spelen bij strategische beslissingen, innovatieve initiatieven en operationele excellentie binnen hun organisatie. Natuurlijk zal niet elke finance professional op elk van deze vlakken even sterk zijn. Het doel moet zijn om een gebalanceerd finance team op te bouwen met complementaire specialisaties.

    "Een CFO of finance transformation manager heeft een essentiële rol als people en finance manager", zegt Alexander Declerck, BCB Leader Transition & Support. "Bij de uitrol van een Target Operating Model mag je het menselijke aspect niet onderschatten en moet je de impact van transformatie op zowel de vaardigheden van individuen als het hele team goed in de gaten houden. Niet elke finance professional heeft de ambitie om controller te worden. Je moet de sterktes en ambities van elk teamlid volledig begrijpen en hen begeleiden via mentoring, coaching en formele trainingen."

    CVO's tillen hun rol verder dan financiële prestaties en worden echte waardecreatoren.

    Stéphanie Struelens, Pragmatic Advisory and Implementation Lead voor Financial Institutions

    Van CFO naar CVO

    De transitie van CFO (Chief Financial Officer) naar CVO (Chief Value Officer) vormt de ultieme stap in de transformatie van de finance functie. Een CVO kan deze nieuwe titel opeisen nadat hij geslaagd is als finance transformation manager en het finance team naar hun nieuwe rol als strategische waardecreator heeft geleid.
    Een CVO onderscheidt zich van een CFO door zich te focussen op het creëren van meetbare waarde die verder gaat dan financiële cijfers en door op te treden als een strategische businesspartner voor de CEO en het bestuur.

    “CVO's tillen hun rol verder dan financiële prestaties en worden echte waardecreatoren. Ze zetten gegevens om in bruikbare inzichten, managen onzekerheid als gevolg van een toenemend aantal bepalende factoren en nemen duurzame beslissingen in lijn met het doel van de organisatie”, concludeert Stéphanie Struelens, Pragmatic Advisory and Implementation Lead voor Financial Institutions.

    Hoe TriFinance kan helpen bij het succesvol transformeren van jouw finance departement naar een strategische waardecreator

    Kort samengevat: finance transformatie maakt van de finance functie een vertrouwde businesspartner, die zorgt voor continue verbetering en wendbaarheid. Door een combinatie van diepgaande expertise in geavanceerde technologie, procesoptimalisatie en innovatieve organisatievormen, ondersteunt TriFinance de transformatie van uw finance afdeling. Wij beschikken over de juiste mensen en systemen om efficiëntie en datagedreven besluitvorming te kunnen realiseren.
    Tijdens transformaties zorgt het inschakelen van onze flexibele externe workforce ervoor dat de continuïteit en operationele efficiëntie van uw organisatie gegarandeerd blijven. TriFinance-consultants brengen schaalbaarheid, expertise en frisse perspectieven. Ze helpen klanten om transformatie-uitdagingen doeltreffend aan te pakken.

    Onze aanpak helpt bedrijven competitief te blijven en klaar te zijn voor duurzame groei.